Terug in de tijd

Waarom is genealogie toch zo populair?  Waarom pakken zo veel mensen, zodra ze wat ruimer in hun vrije tijd zitten, deze hobby met een naar verslaving neigend enthousiasme op? Is het om bevestigd te zien wat ze altijd stiekem al dachten: dat ze eigenlijk de onterfde afstammelingen zijn van een voorname en schatrijke adelijke familie? Uit pure nieuwsgierigheid naar onbekende familieleden en hun levensomstandigheden? Uit een drang om al die, bij vorderend onderzoek, alsmaar in aantal toenemende familienamen, datums en plaatsen te ordenen? Of gewoon om te proberen het verleden een heel klein beetje te herleven door zo veel mogelijk te weten te komen over de moeder van je vader, de grootvader van je moeder, en al die vaders en moeders van alle vaders en moeders die allemaal op hun beurt een baby kregen die opgroeide, zelf een kind kreeg en opvoedde en zo verder, tot je zelf aan de beurt was? Bij gebrek aan een tijdmachine kun je het verleden ook een beetje herleven door plaatsen te bezoeken waar je ouders of grootouders met zekerheid ook geweest zijn. Plaatsen die in de loop van de tijd die verstreken is tussen hun bezoek en het jouwe, nauwelijks veranderd zijn.

Laatst was dus Haselxfcnne aan de beurt; gisteren was dat Alkmaar. Als kind keek ik al graag naar de foto's die mijn ouders in de jaren '30 van de vorige eeuw met een boxje van elkaar maakten. Mijn moeder, slank en donker, in een wit zijden mantelpakje met bijpassende schoenen, een witte band in het kortgeknipte haar. Mijn vader met modieuze hoornen bril, smetteloos grijs linnen pak en keurig gepoetste schoenen, het korte haar met een kaarsrechte scheiding, strak naar achteren gekamd. (Mijn vader is trouwens nog tweemaal te zien op deze pagina: op de grote foto bovenaan, als jongste kind uit een gezin van twaalf, tussen zijn vader en moeder en negen van zijn oudere broers en zussen, en links onder "over mijzelf", waar hij als baby tussen zijn vader en zijn oudste broer prijkt.)

Mijn ouders reisden samen heel wat af. Papa had een motor, mama zat achterop en stond dapper duizend angsten uit, niet alleen voor de gevaren die de weg met zich meebracht maar ook voor verwaaide haren, gekreukte kleren en geladderde kousen. Waarschijnlijk hadden ze op die mooie dag in 1934 dan ook niet de motor gepakt, maar de trein. Hoe ze ooit juist in Alkmaar terecht gekomen zijn weet ik niet, maar dank zij die foto's weet ik wel dat ze er geweest zijn.

Door een samenloop van omstandigheden ben ik in mijn leven inmiddels de halve wereld over gereisd, maar in Alkmaar was ik zelf nooit geweest. Gisteren moesten mijn echtgenoot en ik in Amsterdam-Noord zijn. We hadden de hele dag vrij, de zon scheen, ik zag op een ANWB-bord "Alkmaar" staan en in de voetsporen van mijn ouders liepen we een uurtje later over de kaasmarkt in die plaats.

Tot mijn verbazing herkende ik een aantal plekjes van de ruim vijfenzeventig jaar oude zwart-witfoto's. We maakten nu foto's vanuit zo veel mogelijk de zelfde hoek, hoewel de posities bij thuiskomst wel een beetje anders waren, is de overeenkomst heel duidelijk te zien. Ik kreeg mijn echtgenoot zelfs zo gek om dezelfde pose aan te nemen als mijn vader indertijd, op, naar ik dacht, dezelfde brug. 't Was een andere, maar de overeenkomsten zijn er wel.

Ook dat is een vorm van genealogie, vind ik. Zo leeft het een beetje meer, wat vooral mijn bedoeling van het onderzoek is. Dat maakt het zo boeiend, om te zien dat er veel nieuws onder de zon is, maar toch ook weer niet, gelukkig.

Aantal entry's: 71.805

Aantal met mijn achternaam: 6.024